ستاره صبح : سال ۱۴۰۱ در حالی رو به پایان است که نوسان زیادی را در افزایش نرخ بسیاری از کالاها از جمله کتاب شاهد بوده و هستیم. ازآنجایی‌که قیمت کاغذ ارتباطی مستقیم با افزایش نرخ دلار دارد، این امر سبب شده است تا تولید و نشر کتاب نیز با افزایش قیمت روبه‌رو شود. بعد از روی کار آمدن دولت سیزدهم، سازوکار اختصاص کاغذ یارانه‌ای به ناشران هم تغییر کرد. به‌طوری‌که به گفته برخی فعالان فرهنگی، وزارت فرهنگ ‌و ارشاد اسلامی در توزیع کاغذ میان ناشران سلیقه‌ای عمل می‌کند. جزییات بیشتر را در ادامه به نقل از خبر آنلاین می‌خوانید:

مردمی که کتاب می‌خرند ایثار می‌کنند
محمدعلی جعفریه، مدیر نشر ثالث با اشاره به این‌که ناشران هر سال سهمیه‌ای ارزی داشتند که دولت به کاغذ اختصاص می‌داد و زیر نظر وزارت فرهنگ ‌و ارشاد اسلامی در اختیار ناشر قرار می‌گرفت، گفت: پیش‌ازاین طبق ضوابط وزارت فرهنگ‌ و ارشاد اسلامی و زیر نظر اتحادیه‌ ناشران کتاب، به ناشران کاغذ تعلق می‌گرفت اما از حدود یک‌ سال‌ و نیم پیش یعنی بعدازاین که دولت تغییر کرد، قوانین قبل کنار گذاشته شد. وزارت ارشاد تخصیص کاغذ به ناشران را دست گرفته و سلیقه‌ای کاغذ می‌دهد. نماینده اتحادیه هم حضور ندارد. فهرستی دارند که در آن به بسیاری از ناشران پرکار و شناخته‌ شده که بار نشر به عهده آن‌هاست، کاغذی تعلق نمی‌گیرد. به طور مثال نشر چشمه، ثالث، ققنوس، پگاه و... کاغذ یارانه‌ای دریافت نمی‌کنند. طبعاً ناشران حرفه‌ای از بازار آزاد کاغذ تهیه می‌کنند و کار خود را ادامه می‌دهند.

افزایش دو برابری قیمت کاغذ 
نسبت به سال ۱۴۰۰
وی با بیان این‌که زمانی که اتحادیه ناشران کاغذ توزیع می‌کرد، قیمت بازار آزاد کاغذ طی دو سال روی مبلغ ۵۵۰ هزار تومان ثابت بود، افزود: «قیمت کنونی هر بند کاغذ یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان شده است. در نتیجه قیمت کاغذ نسبت به سال ۹۹ حدود ۳ برابر و نسبت به سال ۱۴۰۰ دو برابر شده است.»

خرید کتاب اولویت مردم نیست
او با بیان اینکه خرید کتاب اولویت مردم نیست، افزود: مردمی که در چنین شرایطی کتاب می‌خرند، ایثار می‌کنند. آن‌ها از هزینه‌های زندگی کم می‌کنند و کتاب می‌خرند که ارزش بسیاری دارد.

رشد ۱۰۰ درصدی هزینه‌های تولید کتاب
عماد شاطریان، مدیر انتشارات بیدگل با تأکید بر این‌که نوسان قیمت بیشتر از افزایش قیمت نگران‌کننده است، گفت: اگر ناشر بداند که با روند روبه رشدی مواجه است، تکلیف مشخصی دارد اما نوسان قیمت سبب بلاتکلیفی می‌شود. این امر آزاردهنده است که نمی‌توان برای آن برنامه‌ریزی کرد. با کاغذی که هر بند آن یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است، هزینه‌های تولید کتاب حداقل ۱۰۰ درصد رشد داشته است. حتی صحافی برای فروردین سال آینده حداقل ۶۰ درصد افزایش نسبت به پارسال است.

گلایه از نحوه اختصاص کاغذ دولتی
وی با اشاره به اینکه امسال سازوکار کاغذ دولتی تغییر کرده است، گفت: نداشتن برنامه‌ریزی و تعلق گرفتن کاغذ یارانه‌ای به ناشران خاص سبب شده تا ناشران با این معضل روبه‌رو شوند. چندین بار درخواست دادیم، اما کاغذی تعلق نگرفت؛ زیرا کاغذ دولتی بیشتر به عده‌ای خاص داده می‌شود. پیش از این کاغذ یارانه‌ای را از اتحادیه می‌گرفتیم که به نشر کتاب کمک می‌کرد. امسال یک بند هم تعلق نگرفته است. او در ادامه به مرغوبیت کاغذهای بالکی سوئدی، روسی یا نروژی اشاره کرد و گفت: دولت کاغذ بی‌کیفیت مازندران را می‌دهد که سنگین است و مرغوب نیست. ناشرانی که از کاغذ دولتی استفاده می‌کنند در قیمت‌گذاری با ناشرانی که با کاغذ آزاد کتاب تولید کرده‌اند هیچ تفاوتی قائل نمی‌شوند. این باعث می‌شود که سود آن ناشران بیشتر از سایرین باشد.

هزینه‌ تولید کتاب سه برابر شده است
شهرام شاه‌شهید، مدیر فروش انتشارات خورشید با بیان اینکه هزینه‌ تولید کتاب (چاپ و نشر) از اول سال تا پایان سال سه برابر شده است که شامل مواردی چون قیمت کاغذ، چاپ، صحافی، ویرایش و سایر موارد مربوط به کتاب می‌شود، اظهار داشت: وقتی قیمت کتاب در شش ماه یا یک ‌سال سه برابر می‌شود، به همان نسبت توان خرید مردم هم کم می‌شود و فروش کتاب پایین می‌آید. اگر ابتدای سال قبل کتابی را با تیراژ ۵۰۰ جلد منتشر می‌کردیم، می‌دانستیم که طی شش ماه تا یک ‌سال فروش می‌روند؛ اما اکنون اگر ۵۰۰ جلد کتاب تولید کنیم، می‌دانیم که طی شش ماه یک‌سوم هم فروش نمی‌رود. به عبارتی فروش 30 درصد شده است؛ یعنی 70 درصد کاهش فروش کتاب داشتیم. در واقع هم قیمت‌ها بالا رفته، هم فروش پایین آمده است.